Thép không gỉ 08X17H13M2T
Thép không gỉ 08X17H13M2T là gì?
Thép không gỉ 08X17H13M2T (theo tiêu chuẩn GOST của Nga, tương đương với mác thép AISI 316Ti hoặc 1.4571 theo EN) là loại thép austenit có hàm lượng crôm, niken và molypden cao, được bổ sung titan để tăng khả năng chống ăn mòn kẽ hạt và ổn định cấu trúc ở nhiệt độ cao. Sự kết hợp của các nguyên tố hợp kim này giúp thép 08X17H13M2T có khả năng chống ăn mòn vượt trội trong môi trường hóa chất, nước biển, axit yếu và kiềm nhẹ.
Thép 08X17H13M2T thường được sử dụng trong các ngành công nghiệp hóa chất, dầu khí, thực phẩm, y tế và thiết bị trao đổi nhiệt nhờ khả năng chịu nhiệt, chịu axit và độ bền cơ học cao. Đây là một trong những mác thép được ưa chuộng trong các ứng dụng yêu cầu độ tin cậy và tuổi thọ lâu dài.
Thành phần hóa học của Thép không gỉ 08X17H13M2T
Theo tiêu chuẩn GOST 5632-72, thành phần hóa học của thép không gỉ 08X17H13M2T bao gồm:
| Nguyên tố | Hàm lượng (%) |
|---|---|
| C (Carbon) | ≤ 0.08 |
| Cr (Chromium) | 16.0 – 18.0 |
| Ni (Nickel) | 12.0 – 14.0 |
| Mo (Molybdenum) | 2.0 – 3.0 |
| Ti (Titanium) | ≥ 5 × C và ≤ 0.7 |
| Mn (Manganese) | ≤ 2.0 |
| Si (Silicon) | ≤ 1.0 |
| P (Phosphorus) | ≤ 0.035 |
| S (Sulfur) | ≤ 0.025 |
| Fe (Iron) | Còn lại |
Sự có mặt của titan (Ti) giúp thép tránh hiện tượng kết tủa cacbit crom tại ranh giới hạt khi làm việc ở nhiệt độ từ 450–850°C, nhờ đó duy trì được khả năng chống ăn mòn kẽ hạt tốt hơn so với các loại thép như 08X18H10 hoặc 12X18H10T.
Tính chất cơ lý của Thép không gỉ 08X17H13M2T
Thép 08X17H13M2T có tính chất cơ học và vật lý rất ổn định trong nhiều điều kiện làm việc khác nhau. Các giá trị điển hình như sau:
- Giới hạn bền kéo (σb): 520 – 750 MPa
- Giới hạn chảy (σ0.2): ≥ 210 MPa
- Độ giãn dài tương đối (δ5): ≥ 40%
- Độ cứng Brinell (HB): ≤ 200 HB
- Mô đun đàn hồi: ~ 200 GPa
- Tỷ trọng: 7.9 g/cm³
- Hệ số giãn nở nhiệt: 16.5 × 10⁻⁶ /K (ở 20–100°C)
- Độ dẫn nhiệt: 15 W/m·K
Nhờ các đặc tính này, thép 08X17H13M2T thể hiện khả năng làm việc ổn định trong các điều kiện nhiệt độ cao đến khoảng 550°C mà không bị biến dạng hoặc mất tính cơ học.
Ưu điểm của Thép không gỉ 08X17H13M2T
- Khả năng chống ăn mòn cao: Nhờ thành phần Mo và Ti, thép có thể chịu được môi trường chứa ion Cl⁻ (như nước biển, dung dịch muối, axit sulfuric loãng).
- Chống ăn mòn kẽ hạt: Titan liên kết với carbon, ngăn chặn sự hình thành cacbit crom – nguyên nhân chính gây ăn mòn kẽ hạt.
- Chịu nhiệt tốt: Có thể sử dụng lâu dài ở nhiệt độ tới 550°C, phù hợp cho các thiết bị trao đổi nhiệt, ống dẫn hơi.
- Tính hàn tốt: Dễ dàng hàn bằng các phương pháp TIG, MIG, hồ quang điện hoặc plasma mà không bị nứt.
- Tính dẻo và gia công tốt: Thép có thể được cán, dập, uốn, kéo nguội hoặc gia công CNC chính xác cao.
- Ổn định cấu trúc: Không bị giòn hóa sau khi làm việc trong môi trường nhiệt độ cao hoặc có dao động nhiệt.
Nhược điểm của Thép không gỉ 08X17H13M2T
- Giá thành cao: Do chứa nhiều nguyên tố hợp kim quý (Ni, Mo, Ti), giá thép 08X17H13M2T cao hơn các mác như 08X18H10 hoặc 12X18H9.
- Giảm khả năng chống ăn mòn trong môi trường có halogen mạnh: Mặc dù bền với ion Cl⁻, nhưng trong môi trường axit clohydric hoặc fluoride đậm đặc, thép có thể bị rỗ.
- Tính từ yếu: Là thép austenit nên có tính phi từ, tuy nhiên sau khi gia công nguội mạnh có thể xuất hiện tính từ nhẹ.
Quy trình nhiệt luyện của Thép không gỉ 08X17H13M2T
Quy trình nhiệt luyện tiêu chuẩn giúp tối ưu tính chất cơ học và khả năng chống ăn mòn của thép bao gồm:
- Ủ (Annealing):
- Nhiệt độ: 1050 – 1150°C
- Làm nguội nhanh trong nước hoặc không khí để duy trì tổ chức austenit.
- Ổn định bằng titan:
- Giữ ở 850 – 900°C trong vài giờ giúp Ti liên kết hoàn toàn với C.
- Hóa già (Stabilization):
- Áp dụng cho chi tiết làm việc lâu dài ở nhiệt độ cao (400–600°C).
Quá trình này đảm bảo thép có khả năng chống ăn mòn kẽ hạt tối đa, đồng thời duy trì độ bền và dẻo cao.
Gia công và hàn Thép không gỉ 08X17H13M2T
Thép 08X17H13M2T có thể gia công bằng hầu hết các phương pháp cơ khí hiện đại:
- Cắt và tiện: Dùng dao hợp kim cứng, tốc độ cắt vừa phải để tránh biến cứng bề mặt.
- Khoan và taro: Nên dùng dung dịch làm mát có chứa sulfur để giảm ma sát.
- Hàn: Có thể hàn TIG, MIG, hồ quang tay (SMAW) bằng que hàn ER316Ti hoặc ER347.
- Gia công nguội: Dễ dàng uốn, cán, kéo mà không bị nứt.
Sau hàn, nên thực hiện ủ khử ứng suất ở 1050°C rồi làm nguội nhanh để loại bỏ ứng suất dư và duy trì khả năng chống ăn mòn.
Ứng dụng của Thép không gỉ 08X17H13M2T
Thép không gỉ 08X17H13M2T được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
- Công nghiệp hóa chất: Bồn phản ứng, ống dẫn axit, thiết bị tẩy rửa, van và ống chịu axit.
- Công nghiệp thực phẩm: Thiết bị chế biến, bồn chứa, đường ống dẫn sữa, bia, nước ép.
- Công nghiệp dầu khí: Ống dẫn dầu, thiết bị trao đổi nhiệt, bộ ngưng tụ chịu ăn mòn clorua.
- Ngành năng lượng: Ống hơi, nồi hơi, chi tiết turbine, bộ phận trao đổi nhiệt.
- Xây dựng và trang trí: Lan can, khung cửa, thiết bị ngoại thất yêu cầu chống rỉ sét cao.
- Y tế: Dụng cụ phẫu thuật, thiết bị tiệt trùng, bàn mổ, khay đựng.
Đặc biệt, nhờ khả năng chịu ăn mòn và ổn định cấu trúc, thép 08X17H13M2T rất được ưa chuộng trong các hệ thống trao đổi nhiệt công nghiệp và nhà máy xử lý nước thải.
So sánh Thép không gỉ 08X17H13M2T với các mác tương đương
| Tiêu chuẩn | Mác thép tương đương | Ghi chú |
|---|---|---|
| GOST (Nga) | 08X17H13M2T | Gốc |
| AISI (Mỹ) | 316Ti | Có thành phần và tính chất tương đương |
| EN (Châu Âu) | 1.4571 | Được dùng phổ biến trong thiết bị hóa chất |
| JIS (Nhật) | SUS316Ti | Dạng thép không gỉ ổn định bằng titan |
Thị trường và khả năng cung ứng tại Việt Nam
Hiện nay, thép không gỉ 08X17H13M2T được nhập khẩu chủ yếu từ Nga, Trung Quốc, Nhật Bản và Châu Âu. Nhiều doanh nghiệp cơ khí tại Việt Nam sử dụng mác thép này để chế tạo thiết bị hóa chất, bình áp lực, đường ống dẫn ăn mòn và chi tiết gia công chính xác.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN là một trong những đơn vị chuyên nhập khẩu và phân phối thép không gỉ 08X17H13M2T chính hãng, có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ, đảm bảo chất lượng và nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Ngoài ra, công ty còn nhận cắt lẻ, tiện CNC, phay, khoan theo bản vẽ kỹ thuật yêu cầu.
Kết luận
Thép không gỉ 08X17H13M2T là loại thép austenit cao cấp với sự kết hợp tối ưu giữa độ bền cơ học, khả năng chống ăn mòn và ổn định nhiệt. Việc bổ sung molypden và titan giúp mác thép này vượt trội hơn so với thép 304 hoặc 316 thông thường trong môi trường khắc nghiệt.
Nhờ đó, 08X17H13M2T trở thành vật liệu lý tưởng cho các thiết bị hóa chất, dầu khí, thực phẩm, y tế và các ứng dụng chịu ăn mòn cao, đặc biệt trong môi trường chứa ion clorua hoặc axit yếu.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
| Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
| Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
| vatlieucokhi.net@gmail.com | |
| Website: | vatlieucokhi.net |

