SUS301J1 stainless steel
SUS301J1 stainless steel là gì?
Thép không gỉ SUS301J1 là thép austenitic biến dạng lạnh (work-hardening austenitic) thuộc nhóm Cr–Ni, nổi bật với khả năng dẻo dai, chịu va đập cao và độ bền kéo tốt khi được làm lạnh biến dạng. Đây là mác thép phổ biến trong ngành cơ khí, chế tạo lò xo, tấm chắn va đập, chi tiết ô tô và thiết bị điện tử.
SUS301J1 được phân loại theo tiêu chuẩn JIS (Nhật Bản) và tương đương với AISI 301/301J1. Mác thép này có đặc điểm cơ lý thay đổi rõ rệt khi gia công lạnh, khả năng tăng độ cứng và độ bền kéo đáng kể, đồng thời vẫn giữ độ dẻo, chống ăn mòn vừa phải và ổn định cấu trúc austenitic.
Thành phần hóa học của SUS301J1 stainless steel
| Nguyên tố | Hàm lượng (%) | Vai trò chính |
|---|---|---|
| C | ≤ 0.15 | Tăng độ cứng khi làm lạnh biến dạng, hạn chế cacbide |
| Cr | 16 – 18 | Tăng khả năng chống oxy hóa và ăn mòn |
| Ni | 6 – 8 | Ổn định austenite, cải thiện dẻo dai |
| Mn | ≤ 2.0 | Tăng độ dẻo và khả năng hàn |
| Si | ≤ 1.0 | Tăng cơ tính, chống oxy hóa |
| P | ≤ 0.04 | Giảm giòn hóa |
| S | ≤ 0.03 | Hạn chế tạp chất, cải thiện gia công cắt |
| N | ≤ 0.10 | Tăng cơ tính và ổn định cấu trúc |
| Fe | Còn lại | Thành phần nền chính |
Điểm nổi bật:
- Carbon vừa phải giúp thép tăng cường độ khi làm lạnh biến dạng.
- Crom và Niken đảm bảo thép ổn định austenitic, chống oxy hóa và ăn mòn vừa phải.
- Cấu trúc SUS301J1 có thể gia công lạnh để tăng độ cứng lên đáng kể.
Tính chất cơ lý của SUS301J1 stainless steel
| Thuộc tính | Giá trị trung bình |
|---|---|
| Khối lượng riêng | 7.9 g/cm³ |
| Giới hạn bền kéo (σb) | 520 – 700 MPa (trước khi làm lạnh biến dạng) |
| Giới hạn chảy (σ0.2) | ≥ 205 MPa |
| Độ giãn dài tương đối | ≥ 40% |
| Độ dai va đập (KCU) | ≥ 100 J/cm² |
| Độ cứng Brinell (HB) | 140 – 200 |
| Hệ số giãn nở nhiệt | 16 × 10⁻⁶ 1/K |
| Nhiệt độ làm việc tối đa | 400 – 450°C |
| Độ dẫn nhiệt | 15 W/m·K |
| Điện trở suất | 0.72 – 0.75 µΩ·m |
Đặc điểm:
- Cơ tính thay đổi đáng kể sau khi làm lạnh biến dạng.
- Giữ độ dẻo cao trước khi làm lạnh, thích hợp cho dập, kéo, uốn, tạo hình tấm mỏng.
Ưu điểm của SUS301J1 stainless steel
- Gia công lạnh tăng cường độ:
- Có thể tăng độ cứng và bền kéo lên 2–3 lần nhờ biến dạng lạnh.
- Dẻo dai và chịu va đập cao:
- Phù hợp cho lò xo, tấm chắn va đập, chi tiết cơ khí chịu lực.
- Ổn định cấu trúc austenitic:
- Không bị giòn ở nhiệt độ thấp.
- Chống oxy hóa và ăn mòn vừa phải:
- Phù hợp với môi trường khí quyển, hơi nước và nước sinh hoạt.
- Dễ gia công cơ khí:
- Cắt, dập, kéo, uốn, đánh bóng tốt trước khi làm lạnh biến dạng.
Nhược điểm của SUS301J1 stainless steel
- Khả năng chống ăn mòn kém hơn inox 304 hoặc 316.
- Không chịu được môi trường Cl⁻ cao và axit mạnh lâu dài.
- Cần kiểm soát quá trình làm lạnh biến dạng để tránh nứt.
Quy trình nhiệt luyện và xử lý SUS301J1 stainless steel
1. Ủ (Annealing)
- Nhiệt độ: 1010 – 1120°C
- Làm nguội trong không khí hoặc bằng nước
- Mục đích: loại bỏ ứng suất cơ học, phục hồi cấu trúc austenitic và dẻo dai.
2. Gia công lạnh (Cold Working)
- Lò xo, tấm mỏng, thanh, dây được kéo, dập, uốn để tăng độ cứng và bền kéo.
- Tùy mức biến dạng, độ cứng có thể tăng từ 180 HB lên 250 – 300 HB, giới hạn bền kéo lên đến 900 MPa.
3. Ổn định sau gia công
- Làm nóng nhẹ 200 – 300°C nếu cần loại bỏ ứng suất dư mà không làm mất cơ tính.
Gia công cơ khí và hàn
- Gia công cơ khí:
- Tiện, phay, dập, kéo, uốn, tạo hình tấm mỏng.
- Dùng dao hợp kim cứng, dung dịch làm mát gốc dầu hoặc nhũ tương.
- Hàn:
- TIG hoặc MIG phù hợp, cần dây hàn tương đương 301 hoặc 308.
- Hàn tấm mỏng cần kiểm soát ứng suất để tránh biến dạng.
Ứng dụng của SUS301J1 stainless steel
- Ngành cơ khí và ô tô:
- Lò xo, chi tiết đàn hồi, tấm chắn va đập, cơ cấu cơ khí.
- Ngành điện tử và thiết bị gia dụng:
- Vỏ thiết bị, tấm chắn EMI, chi tiết gia công cơ khí chính xác.
- Ngành công nghiệp thực phẩm:
- Dụng cụ chế biến, thiết bị chịu lực nhưng môi trường ăn mòn nhẹ.
- Công nghiệp xây dựng và kết cấu:
- Thanh, tấm, dầm nhẹ yêu cầu dẻo dai, chịu lực cao.
- Thiết bị đo lường và y tế:
- Chi tiết y tế, dụng cụ cơ khí chính xác cần độ bền và đàn hồi cao.
Khả năng chống ăn mòn SUS301J1 stainless steel
| Môi trường | Mức độ kháng ăn mòn |
|---|---|
| Không khí, hơi nước, môi trường sinh hoạt | Tốt |
| Axit loãng, dung dịch kiềm nhẹ | Trung bình |
| Nước biển, Cl⁻ cao | Kém, không khuyến nghị sử dụng lâu dài |
| Nhiệt độ cao ≤ 400°C | Ổn định |
So sánh SUS301J1 với các mác tương đương
| Tiêu chuẩn | Mác tương đương | Ghi chú |
|---|---|---|
| JIS | SUS301J1 | Nhật Bản |
| AISI | 301/301J1 | Mỹ |
| EN | 1.4310 | Châu Âu |
| GB | 0Cr17Ni7 | Trung Quốc |
Kết luận
Thép SUS301J1 stainless steel là thép austenitic biến dạng lạnh, cơ tính cao, dẻo dai, chịu va đập tốt, thích hợp cho các chi tiết lò xo, tấm chắn, chi tiết cơ khí chịu lực và gia công lạnh. Nhờ khả năng tăng cứng đáng kể khi làm lạnh biến dạng, SUS301J1 là lựa chọn tối ưu cho cơ khí chính xác, ô tô, thiết bị điện tử và các ứng dụng công nghiệp cần đàn hồi cao. Tuy nhiên, thép này không phù hợp với môi trường Cl⁻ cao hoặc axit mạnh, cần lưu ý trong thiết kế và sử dụng.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
| Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
| Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
| vatlieucokhi.net@gmail.com | |
| Website: | vatlieucokhi.net |

