Vật liệu X30Cr13
Th9
Vật liệu X30Cr13
Vật liệu X30Cr13 là gì?
Vật liệu X30Cr13 là một loại thép không gỉ martensitic cao cấp thuộc tiêu chuẩn EN 10088, có hàm lượng carbon tương đối cao kết hợp với crom khoảng 12–14%. Sự kết hợp này giúp X30Cr13 đạt được độ cứng cao vượt trội, khả năng chịu mài mòn tốt và chống ăn mòn ở mức khá. Đây là lý do tại sao loại thép này thường được dùng để chế tạo dao kéo, dụng cụ y tế, lưỡi dao công nghiệp và nhiều chi tiết cơ khí yêu cầu độ bền cơ học lớn.
So với các mác thép martensitic khác như X20Cr13 hay X15Cr13, X30Cr13 có hàm lượng carbon cao hơn, nhờ đó đạt được độ cứng cao hơn sau khi tôi và ram. Điều này khiến X30Cr13 trở thành lựa chọn phổ biến cho các ứng dụng cần tính sắc bén và khả năng giữ cạnh tốt.
Thành phần hóa học của vật liệu X30Cr13
Thành phần hóa học điển hình của X30Cr13 (theo EN 10088-1):
- Carbon (C): 0,26 – 0,35%
- Silic (Si): ≤ 1,00%
- Mangan (Mn): ≤ 1,50%
- Phốt pho (P): ≤ 0,040%
- Lưu huỳnh (S): ≤ 0,015%
- Crom (Cr): 12,5 – 14,5%
- Sắt (Fe): Còn lại
Hàm lượng carbon cao là yếu tố tạo nên độ cứng lớn, trong khi crom đóng vai trò chính trong việc tạo màng oxit bảo vệ bề mặt, giúp chống oxy hóa và ăn mòn.
Tính chất cơ lý của vật liệu X30Cr13
Tính chất cơ học
- Trạng thái ủ:
- Độ bền kéo (Rm): 650 – 800 MPa
- Giới hạn chảy (Rp0,2): ≥ 450 MPa
- Độ cứng: 200 – 240 HB
- Độ giãn dài: 12 – 15%
- Trạng thái tôi và ram:
- Độ bền kéo: 850 – 1100 MPa
- Độ cứng: 50 – 56 HRC
- Độ bền mài mòn: rất cao
- Độ dai: trung bình
Tính chất vật lý
- Khối lượng riêng: 7,75 g/cm³
- Điện trở suất: 0,60 µΩ·m
- Độ dẫn nhiệt: 25 W/m·K (ở 20°C)
- Mô-đun đàn hồi: 210 GPa
- Nhiệt độ nóng chảy: ~1500°C
Khả năng chịu ăn mòn của vật liệu X30Cr13
Vật liệu X30Cr13 có khả năng chống ăn mòn trong:
- Môi trường khí quyển khô, ít ẩm.
- Môi trường nước ngọt, dầu mỡ và một số axit hữu cơ loãng.
- Các điều kiện tiếp xúc thực phẩm.
Tuy nhiên, trong môi trường clorua (như nước biển, dung dịch muối) hoặc axit vô cơ mạnh (HCl, H2SO4), thép dễ bị gỉ sét, ăn mòn điểm. Do đó, trong các môi trường khắc nghiệt, vật liệu thường được phủ bề mặt (PVD, mạ crom, phủ nitride) để tăng tuổi thọ.
Quy trình nhiệt luyện của vật liệu X30Cr13
X30Cr13 đạt tính chất tốt nhất sau khi trải qua quy trình nhiệt luyện chuẩn:
- Ủ mềm (Annealing):
- Nhiệt độ: 740 – 800°C
- Làm nguội chậm trong lò hoặc không khí tĩnh
- Giúp tăng khả năng gia công cơ khí
- Tôi (Quenching):
- Nhiệt độ: 980 – 1050°C
- Làm nguội bằng dầu hoặc không khí
- Tạo tổ chức martensitic, tăng độ cứng
- Ram (Tempering):
- Nhiệt độ: 200 – 500°C
- Thời gian giữ nhiệt: 1 – 2 giờ
- Tùy nhiệt độ ram mà cân bằng giữa độ cứng và độ dai.
- Ram ở 200°C giữ độ cứng cao (~55 HRC).
- Ram ở 400–500°C tăng độ dai nhưng giảm cứng.
Gia công cơ khí và hàn vật liệu X30Cr13
Gia công cơ khí
- Có thể tiện, phay, khoan khi ở trạng thái ủ.
- Sau khi tôi, vật liệu rất cứng nên thường chỉ mài hoặc gia công EDM.
- Thích hợp cho các chi tiết cần độ sắc bén như lưỡi dao, kéo.
Hàn
- Khó hàn do hàm lượng carbon cao, dễ nứt khi hàn.
- Cần gia nhiệt trước 200–300°C và ram sau hàn.
- Sử dụng vật liệu hàn austenitic để tăng khả năng dẻo và chống nứt.
Ưu điểm của vật liệu X30Cr13
- Độ cứng cao (lên tới 56 HRC) sau nhiệt luyện.
- Khả năng chịu mài mòn tốt, giữ cạnh sắc lâu.
- Chống ăn mòn vừa phải, dùng được trong môi trường thực phẩm.
- Giá thành rẻ hơn thép austenitic (304, 316).
Nhược điểm của vật liệu X30Cr13
- Độ dai thấp, giòn hơn khi chịu tải động.
- Khả năng hàn kém, dễ nứt hàn.
- Chống ăn mòn hạn chế trong môi trường clorua.
- Yêu cầu nhiệt luyện nghiêm ngặt để đạt chất lượng tối ưu.
Ứng dụng của vật liệu X30Cr13
Nhờ sự kết hợp giữa độ cứng và khả năng chống ăn mòn, X30Cr13 được ứng dụng rộng rãi trong:
- Ngành dao kéo: dao nhà bếp, kéo cắt, dao công nghiệp.
- Dụng cụ y tế: dao mổ, kéo phẫu thuật, dụng cụ nha khoa.
- Công nghiệp thực phẩm: chi tiết máy trong dây chuyền chế biến, dao cắt thực phẩm.
- Cơ khí chế tạo: trục, bánh răng nhỏ, bu lông, ổ trục.
- Ngành năng lượng: lưỡi turbine, chi tiết chịu mài mòn.
- Trang trí và phụ kiện: chi tiết cơ khí mạ, phụ kiện máy móc.
Kết luận
Vật liệu X30Cr13 là một loại thép không gỉ martensitic có hàm lượng carbon cao, nổi bật với độ cứng và khả năng chịu mài mòn. Với quy trình nhiệt luyện phù hợp, thép đạt tới 56 HRC, thích hợp cho các ứng dụng dao kéo, dụng cụ y tế và chi tiết cơ khí cần độ bền và độ sắc bén.
Mặc dù khả năng chống ăn mòn không sánh bằng thép austenitic, X30Cr13 vẫn được ưa chuộng rộng rãi nhờ giá thành hợp lý và hiệu quả sử dụng cao trong môi trường vừa phải. Đây là lựa chọn kinh tế cho các ngành công nghiệp sản xuất dụng cụ và cơ khí chế tạo.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
| Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
| Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
| vatlieucokhi.net@gmail.com | |
| Website: | vatlieucokhi.net |
Đồng CuAl10Ni5Fe4
Đồng CuAl10Ni5Fe4 Đồng CuAl10Ni5Fe4 là gì? Đồng CuAl10Ni5Fe4 là hợp kim đồng nhôm cao cấp, [...]
Th7
Làm Sao Để Bảo Trì Và Vệ Sinh Inox 14477 Hiệu Quả Nhất
Làm Sao Để Bảo Trì Và Vệ Sinh Inox 14477 Hiệu Quả Nhất? 1. Giới [...]
Th4
Thép Inox Martensitic 248 SV
Thép Inox Martensitic 248 SV Thép Inox Martensitic 248 SV là gì? Thép Inox Martensitic [...]
Th7
Ống Inox 316 Phi 2.5mm
Ống Inox 316 Phi 2.5mm – Khả Năng Chịu Nhiệt Và Chống Ăn Mòn Vượt [...]
Th5
Láp Tròn Đặc Inox 316 Phi 6
Láp Tròn Đặc Inox 316 Phi 6 – Chất Liệu Cao Cấp Cho Các Ứng [...]
Th4
Thép Inox Austenitic 1.4547
Thép Inox Austenitic 1.4547 Thép Inox Austenitic 1.4547 là thép không gỉ Austenitic cao cấp, [...]
Th9
Mua Inox F53 Ở Đâu Uy Tín. Cách Kiểm Tra Chất Lượng
Mua Inox F53 Ở Đâu Uy Tín? Cách Kiểm Tra Chất Lượng Giới Thiệu Chung [...]
Th3
