08X13 Stainless Steel
08X13 stainless steel là gì?
08X13 stainless steel (theo ký hiệu Nga GOST) là một loại thép không gỉ martensitic có hàm lượng crôm khoảng 12–14% và hàm lượng carbon thấp (khoảng 0.08%). Đây là loại thép được thiết kế để kết hợp khả năng chống ăn mòn vừa phải với độ bền cơ học và khả năng chịu mài mòn tốt. So với các loại thép không gỉ austenitic như 304 hay 316, 08X13 có độ bền cao hơn, nhưng tính dẻo và khả năng hàn thấp hơn.
Loại thép này được sử dụng rộng rãi trong chế tạo chi tiết máy, dao cụ, thiết bị công nghiệp, chi tiết ô tô, thiết bị hóa chất và cả trong công nghiệp năng lượng.
Thành phần hóa học của 08X13 stainless steel
Thành phần hóa học điển hình của 08X13 (% khối lượng):
- C (Carbon): ≤ 0.08
- Cr (Chromium): 12.0 – 14.0
- Ni (Nickel): ≤ 0.6
- Mn (Manganese): ≤ 0.8
- Si (Silicon): ≤ 0.8
- P (Phosphorus): ≤ 0.030
- S (Sulfur): ≤ 0.020
- Fe (Sắt): Còn lại
💡 Hàm lượng Crôm khoảng 13% giúp thép hình thành lớp màng oxit bảo vệ, tăng khả năng chống ăn mòn, trong khi carbon thấp giúp cải thiện tính hàn và giảm giòn.
Tính chất cơ lý của 08X13 stainless steel
- Độ bền kéo (Tensile strength): 500 – 700 MPa
- Giới hạn chảy (Yield strength): ≥ 300 MPa
- Độ cứng (HRC): 20 – 35 HRC (sau nhiệt luyện có thể đạt 45 HRC)
- Độ giãn dài: 15 – 20%
- Khối lượng riêng: ~7.75 g/cm³
- Độ dẫn nhiệt: 24 W/m·K
- Điện trở suất: 0.60 µΩ·m
- Nhiệt độ làm việc liên tục: tối đa ~450°C
Ưu điểm của 08X13 stainless steel
- Khả năng chống ăn mòn khá tốt trong môi trường khí quyển, nước ngọt, dầu khí.
- Độ cứng và khả năng chịu mài mòn cao hơn so với inox austenitic.
- Có thể tăng độ cứng bằng tôi và ram.
- Giá thành hợp lý hơn so với inox cao cấp như 316, 310S.
- Thích hợp cho các chi tiết cơ khí chịu tải trọng.
Nhược điểm của 08X13 stainless steel
- Khả năng hàn kém, dễ nứt nếu không có biện pháp thích hợp.
- Độ dẻo thấp hơn nhiều so với inox austenitic.
- Chống ăn mòn hạn chế trong môi trường chứa clorua (nước biển).
- Dễ bị giòn khi làm việc ở nhiệt độ thấp.
Quy trình nhiệt luyện 08X13 stainless steel
Để đạt được cơ tính mong muốn, thép 08X13 thường được xử lý nhiệt theo các bước:
- Ủ (Annealing): Nung ở 740 – 770°C, sau đó làm nguội chậm trong lò. Giúp giảm ứng suất và tăng tính gia công.
- Tôi (Quenching): Nung ở 950 – 1050°C, sau đó làm nguội nhanh bằng dầu hoặc không khí. Giúp tăng độ cứng và độ bền.
- Ram (Tempering): Nung lại ở 150 – 350°C, giữ nhiệt và làm nguội chậm. Giúp giảm ứng suất và cải thiện độ dẻo dai.
Gia công cơ khí và hàn 08X13 stainless steel
- Gia công cơ khí: có thể cắt gọt, khoan, mài, nhưng khó gia công hơn thép carbon do độ cứng cao. Cần sử dụng dao cắt hợp kim cứng.
- Gia công nóng: thường tiến hành ở 1050 – 900°C.
- Gia công nguội: có thể thực hiện ở mức độ vừa phải, nhưng không nên biến dạng quá lớn.
- Hàn: hạn chế, vì thép martensitic dễ bị nứt do nhiệt. Nếu cần hàn, phải gia nhiệt trước 200–300°C và ram sau khi hàn.
Ứng dụng của 08X13 stainless steel
08X13 được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ sự cân bằng giữa độ bền, chống ăn mòn và chi phí:
- Ngành cơ khí: trục, bánh răng, ổ trục, bu lông, đai ốc.
- Ngành chế tạo dao cụ: dao cắt công nghiệp, lưỡi dao gia dụng.
- Ngành năng lượng: tuabin hơi, chi tiết máy phát điện.
- Ngành hóa chất: bồn chứa, van, ống dẫn khí nóng.
- Ngành ô tô: chi tiết chịu mài mòn, phụ tùng máy.
- Ngành xây dựng: cấu kiện chịu lực, khung máy.
So sánh 08X13 với các loại thép không gỉ khác
- So với 1Cr13: 08X13 có hàm lượng carbon thấp hơn, hàn tốt hơn nhưng độ cứng thấp hơn.
- So với 2Cr13: 2Cr13 có carbon cao hơn, cứng hơn nhưng khó hàn hơn.
- So với inox 304: 304 chống ăn mòn tốt hơn, dễ hàn hơn, nhưng 08X13 cứng hơn và chịu mài mòn tốt hơn.
- So với inox 316: 316 có khả năng chống ăn mòn vượt trội, nhưng giá thành cao hơn nhiều so với 08X13.
Thị trường và xu hướng sử dụng 08X13 stainless steel
Trong bối cảnh các ngành công nghiệp cơ khí, hóa chất và năng lượng phát triển, nhu cầu sử dụng thép 08X13 ngày càng tăng nhờ:
- Chi phí hợp lý cho các ứng dụng không đòi hỏi khả năng chống ăn mòn quá cao.
- Khả năng thay thế thép carbon ở các chi tiết cần độ cứng và độ bền cao nhưng vẫn yêu cầu chống gỉ ở mức vừa phải.
- Xu hướng công nghiệp hóa và chế tạo máy tại các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, nơi cần vật liệu bền và giá rẻ.
Kết luận
08X13 stainless steel là loại thép không gỉ martensitic 13% Cr, carbon thấp, có khả năng chống ăn mòn vừa phải, độ bền cao và khả năng nhiệt luyện tốt. Mặc dù khả năng hàn và dẻo hạn chế, nhưng thép 08X13 vẫn được ưa chuộng trong các ngành cơ khí, ô tô, năng lượng, hóa chất và chế tạo dao cụ nhờ tính cân bằng giữa giá thành, cơ tính và khả năng chống ăn mòn.
Đây là vật liệu phù hợp cho các chi tiết chịu mài mòn, tải trọng trung bình, làm việc trong môi trường ăn mòn nhẹ và không yêu cầu chống gỉ tuyệt đối như inox austenitic.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
vatlieucokhi.net@gmail.com | |
Website: | vatlieucokhi.net |