Đồng CuAl11Ni6Fe6
Đồng CuAl11Ni6Fe6 là một loại hợp kim đồng nhôm cao cấp (Aluminium Bronze) có thành phần gồm:
-
Khoảng 11% Nhôm (Al)
-
6% Niken (Ni)
-
6% Sắt (Fe)
Đây là một trong những nhóm hợp kim đồng nhôm có độ bền cao nhất hiện nay, kết hợp đồng thời:
✅ Độ bền cơ học vượt trội
✅ Độ cứng và khả năng chống mài mòn xuất sắc
✅ Chống ăn mòn ưu việt trong nhiều môi trường khắc nghiệt
Hợp kim này được phát triển nhằm thay thế một số loại thép hợp kim trong những ứng dụng mà yêu cầu chịu mài mòn, chịu tải trọng lớn và làm việc liên tục dưới áp suất – nhiệt độ cao.
Thành phần hóa học của Đồng CuAl11Ni6Fe6
Nguyên tố | Hàm lượng (%) |
---|---|
Đồng (Cu) | ~75 – 77 |
Nhôm (Al) | ~10 – 12 |
Niken (Ni) | ~5 – 7 |
Sắt (Fe) | ~5 – 7 |
Mangan, Silic, kẽm (tạp chất) | ≤1 |
Ý nghĩa thành phần:
-
Nhôm (Al): Giúp tạo pha γ’ (gamma prime) tăng độ cứng, độ bền, chống oxy hóa.
-
Niken (Ni): Tăng tính ổn định cấu trúc và độ bền ăn mòn, đặc biệt trong môi trường biển.
-
Sắt (Fe): Nâng cao độ bền và khả năng chịu mài mòn.
Tính chất cơ lý của Đồng CuAl11Ni6Fe6
Tính chất | Giá trị tham khảo |
---|---|
Độ bền kéo | ~700 – 850 MPa |
Giới hạn chảy | ~300 – 500 MPa |
Độ giãn dài (%) | ~10 – 15 |
Độ cứng Brinell | ~200 – 250 HB |
Tỷ trọng | ~7,6 – 7,8 g/cm³ |
Độ dẫn nhiệt | ~45 – 60 W/m·K |
Độ dẫn điện | ~8 – 12% IACS |
Nhiệt độ làm việc tối đa | ~400 °C (lâu dài) – 600 °C (ngắn hạn) |
Đặc điểm nổi bật:
-
Độ cứng rất cao, gần tương đương một số loại thép không gỉ martensitic.
-
Chịu mài mòn và va đập tốt hơn các đồng nhôm thông thường.
-
Độ dẻo vừa phải, gia công khó hơn đồng đỏ.
Ưu điểm của Đồng CuAl11Ni6Fe6
✅ Chịu mài mòn và ma sát cực tốt: Sử dụng làm bánh răng, bạc lót, chi tiết trượt.
✅ Chống ăn mòn ưu việt: Trong môi trường nước biển, dung dịch muối, dầu mỡ công nghiệp.
✅ Chịu tải trọng cao: Phù hợp các chi tiết cơ khí chịu lực lớn.
✅ Khả năng chịu nhiệt cao: Giữ độ bền tốt khi làm việc trên 300 °C.
✅ Không bị nhiễm từ: Dùng trong các thiết bị yêu cầu không từ tính.
Nhược điểm của Đồng CuAl11Ni6Fe6
❌ Độ dẫn điện thấp (~8–12% IACS): Không phù hợp ứng dụng dẫn điện.
❌ Gia công cơ khí khó hơn đồng đỏ và đồng thiếc: Do độ cứng cao.
❌ Giá thành cao hơn các hợp kim đồng phổ thông.
Ứng dụng của Đồng CuAl11Ni6Fe6
Với độ bền – độ cứng và khả năng chống mài mòn – ăn mòn ưu việt, CuAl11Ni6Fe6 được sử dụng rộng rãi trong:
🔹 Ngành hàng hải và dầu khí:
-
Cánh bơm, van, trục chân vịt, ổ trục tàu biển.
-
Vỏ bọc, bánh răng chịu ăn mòn nước mặn.
🔹 Cơ khí chế tạo:
-
Bạc lót, bánh răng công nghiệp.
-
Chi tiết chịu ma sát mạnh và tải trọng nặng.
🔹 Ngành hóa chất:
-
Van, phụ kiện chịu hóa chất nhẹ và nhiệt độ cao.
🔹 Khuôn đúc áp lực:
-
Một số chi tiết khuôn cần chống dính kim loại nóng chảy.
Gia công và xử lý Đồng CuAl11Ni6Fe6
Gia công cơ khí:
-
Cần dao cụ hợp kim siêu bền.
-
Cắt tốc độ thấp, nhiều dung dịch làm nguội.
Gia công nhiệt:
-
Ủ mềm: ~650 – 700 °C.
-
Tôi hóa già để tăng độ cứng: ~800 °C, làm nguội nhanh.
Hàn:
-
Tương đối khó hàn.
-
Nên dùng hàn hồ quang với que hàn chuyên dụng cho đồng nhôm.
Kết luận
Đồng CuAl11Ni6Fe6 là vật liệu cao cấp nhất trong nhóm đồng nhôm, được lựa chọn cho:
-
Chi tiết cơ khí làm việc tải trọng cao.
-
Môi trường mài mòn khắc nghiệt.
-
Yêu cầu chống ăn mòn nước biển và hóa chất nhẹ.
Nếu bạn đang cần vật liệu thay thế thép không gỉ hoặc gang cầu mà vẫn dễ gia công hơn thép, CuAl11Ni6Fe6 chính là giải pháp tối ưu.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp Đồng CuAl11Ni6Fe6 và các hợp kim đồng nhôm, đồng thau kỹ thuật cao phục vụ cơ khí chế tạo, đóng tàu, công nghiệp dầu khí và hóa chất.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh (TPHCM)
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Họ và Tên
Nguyễn Đức Bốn
Số điện thoại - Zalo
0909.246.316
Mail
vatlieucokhi.net@gmail.com
Website:
vatlieucokhi.net