Đồng CuCrZr
Đồng CuCrZr (Copper Chromium Zirconium Alloy) là một loại hợp kim đồng cao cấp, trong đó đồng tinh khiết được hợp kim hóa với khoảng 0,5–1,2% Crom (Cr) và 0,03–0,3% Zirconi (Zr).
Hợp kim này được xếp vào nhóm đồng chịu nhiệt độ cao và có độ dẫn điện rất cao, thường gọi là C18150 hoặc CuCrZr Alloy theo tiêu chuẩn ASTM.
Đồng CuCrZr kết hợp đồng thời:
✅ Độ dẫn điện gần như đồng đỏ (>75% IACS)
✅ Độ bền cơ học – độ cứng vượt trội so với đồng tinh khiết
✅ Chịu mài mòn và biến dạng ở nhiệt độ cao
✅ Độ ổn định kích thước tốt khi làm việc lâu dài
Vì vậy, CuCrZr được sử dụng rất rộng rãi trong các lĩnh vực điện cực hàn, khuôn đúc áp lực nhôm – kẽm – magie, thanh dẫn điện chịu tải nhiệt và ma sát.
Thành phần hóa học của Đồng CuCrZr
Nguyên tố | Hàm lượng (%) |
---|---|
Đồng (Cu) | ≥98,6 |
Crom (Cr) | ~0,6 – 1,2 |
Zirconi (Zr) | ~0,03 – 0,3 |
Tạp chất khác | ≤0,1 |
Vai trò thành phần:
-
Crom: Giúp tăng cứng hóa già và cải thiện độ bền cơ học.
-
Zirconi: Ổn định cấu trúc hạt, tăng cường độ bền nhiệt, chống mềm nguội.
Tính chất cơ lý của Đồng CuCrZr
Tính chất | Giá trị tham khảo |
---|---|
Độ bền kéo | ~450 – 550 MPa |
Giới hạn chảy | ~350 – 420 MPa |
Độ giãn dài (%) | ~15 – 25 |
Độ cứng Brinell | ~130 – 150 HB |
Tỷ trọng | ~8,9 g/cm³ |
Độ dẫn nhiệt | ~280 – 330 W/m·K |
Độ dẫn điện | ~75 – 85% IACS |
Nhiệt độ làm việc tối đa | ~500 °C |
Đặc điểm nổi bật:
-
Dẫn điện cao, gần gấp đôi hợp kim đồng nhôm hoặc đồng thiếc.
-
Độ cứng gấp 2–3 lần đồng đỏ nguyên chất.
-
Chịu nhiệt, chịu ma sát rất tốt.
Ưu điểm của Đồng CuCrZr
✅ Độ dẫn điện – dẫn nhiệt xuất sắc: Dẫn điện tốt hơn hầu hết các hợp kim đồng chịu nhiệt khác.
✅ Chịu nhiệt vượt trội: Hoạt động ổn định ở 400–500 °C mà không mềm nguội đáng kể.
✅ Chịu mài mòn và biến dạng tốt: Lý tưởng cho các chi tiết chịu tải và ma sát liên tục.
✅ Khả năng gia công tốt: Có thể tiện, phay, dập nguội, hàn mềm.
✅ Độ ổn định kích thước cao: Ít biến dạng nhiệt sau thời gian dài làm việc.
Nhược điểm của Đồng CuCrZr
❌ Chi phí cao hơn so với đồng điện phân hoặc đồng đỏ thông thường.
❌ Không phù hợp các ứng dụng cần độ dẻo rất cao.
❌ Độ dẫn điện vẫn thấp hơn đồng đỏ tinh khiết (100% IACS).
Ứng dụng của Đồng CuCrZr
Với tính năng vượt trội, CuCrZr được dùng nhiều trong:
🔹 Ngành hàn – luyện kim:
-
Điện cực hàn điểm, hàn hồ quang.
-
Các chi tiết chịu ma sát, va đập nhiệt.
🔹 Khuôn đúc áp lực:
-
Khuôn đúc nhôm, kẽm, magie.
-
Chi tiết làm nguội và tản nhiệt nhanh.
🔹 Thiết bị điện công nghiệp:
-
Thanh dẫn điện, tấm dẫn điện cao cấp.
-
Phôi chế tạo tiếp điểm công suất lớn.
🔹 Ngành hàng không – quốc phòng:
-
Linh kiện truyền dòng chịu nhiệt.
-
Bộ phận dẫn điện tải lớn.
Gia công và xử lý Đồng CuCrZr
Gia công cơ khí:
-
Dễ tiện, phay, khoan nếu dùng dao hợp kim siêu bền.
-
Có thể gia công nguội và gia công nhiệt để đạt độ cứng tối ưu.
Gia công nhiệt luyện:
-
Tôi dung dịch: ~980 °C.
-
Hóa già: ~460–500 °C để tăng độ cứng.
Hàn và xử lý bề mặt:
-
Dễ hàn mềm, hàn hồ quang với que hàn đồng chuyên dụng.
-
Có thể mạ niken hoặc crom để tăng tuổi thọ.
Kết luận
Đồng CuCrZr là vật liệu ưu việt nhất trong nhóm đồng hợp kim chịu nhiệt, kết hợp:
-
Độ dẫn điện rất cao (~75–85% IACS).
-
Độ bền cơ học – độ cứng vượt trội so với đồng đỏ.
-
Chịu mài mòn và nhiệt độ cao trên 400 °C.
Nếu bạn cần vật liệu cho điện cực hàn, khuôn đúc áp lực, thanh dẫn điện chịu tải nhiệt, CuCrZr chính là lựa chọn hoàn hảo.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp Đồng CuCrZr và các hợp kim đồng kỹ thuật cao phục vụ khuôn đúc, ngành hàn, cơ khí chế tạo, công nghiệp điện.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh (TPHCM)
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Họ và Tên
Nguyễn Đức Bốn
Số điện thoại - Zalo
0909.246.316
Mail
vatlieucokhi.net@gmail.com
Website:
vatlieucokhi.net