Đồng CZ129
Đồng CZ129 là một loại đồng thau chứa chì (Lead Brass), thuộc nhóm đồng thau dễ gia công (Free Machining Brass), có hàm lượng kẽm cao hơn so với các mác phổ biến như CZ108 và CZ128. Trong hệ thống tiêu chuẩn, CZ129 tương đương với hợp kim CuZn40Pb2, tức là đồng thau chứa khoảng 40% kẽm và 2% chì, kết hợp ưu điểm độ cứng cao, độ bền cơ học vượt trội và khả năng gia công xuất sắc.
Nhờ đặc tính kỹ thuật này, CZ129 thường được dùng trong các chi tiết cơ khí chính xác, phụ kiện ren, linh kiện công nghiệp chịu mài mòn và những sản phẩm yêu cầu dung sai chặt chẽ.
Thành phần hóa học của Đồng CZ129
Thành phần | Hàm lượng (%) |
---|---|
Đồng (Cu) | 58 – 60 |
Kẽm (Zn) | ~38 – 40 |
Chì (Pb) | ~1,5 – 2,5 |
Sắt (Fe) | ≤0,3 |
Tạp chất khác | ≤0,2 |
Điểm nổi bật:
-
Hàm lượng kẽm cao giúp hợp kim có độ cứng và độ bền cơ học tốt hơn đồng thau chứa ít kẽm.
-
Chì phân bố đồng đều trong nền đồng – kẽm, tạo hiệu ứng tự bôi trơn, giảm ma sát khi gia công.
Tính chất cơ lý của Đồng CZ129
Tính chất | Giá trị tham khảo |
---|---|
Độ bền kéo | ~380 – 520 MPa |
Độ bền chảy | ~150 – 210 MPa |
Độ cứng Brinell | ~100 – 130 HB |
Độ giãn dài | ~10 – 20% |
Tỷ trọng | ~8,4 g/cm³ |
Nhiệt độ làm việc liên tục | ~250 °C |
Độ dẫn điện | ~25% IACS |
Màu sắc | Vàng đậm sáng bóng |
Ưu điểm của Đồng CZ129
✅ Khả năng gia công cơ khí xuất sắc:
Nhờ tỷ lệ chì lý tưởng, CZ129 dễ dàng tiện, phay, khoan, ít sinh bavia, không làm mài mòn dao cụ nhanh, đặc biệt phù hợp sản xuất hàng loạt chi tiết CNC.
✅ Độ cứng và độ bền cơ học cao:
Hàm lượng kẽm ~40% giúp hợp kim chịu mài mòn, va đập và tải trọng cơ học tốt hơn đồng thau chứa ít kẽm.
✅ Chống ăn mòn khí quyển ổn định:
Không bị oxy hóa nhanh trong môi trường khô ráo, dễ duy trì độ bóng.
✅ Bề mặt hoàn thiện đẹp:
Sau gia công và đánh bóng, chi tiết đồng thau có màu vàng đậm thẩm mỹ cao.
✅ Chi phí sản xuất hợp lý, nguồn cung dồi dào.
Nhược điểm của Đồng CZ129
❌ Không phù hợp dùng trong môi trường nước biển hoặc axit mạnh:
Vì dễ xảy ra hiện tượng tách kẽm (dezincification) nếu tiếp xúc lâu dài.
❌ Không đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm:
Do chứa chì (~2%), không sử dụng cho thiết bị chứa nước uống hoặc sản phẩm thực phẩm.
❌ Độ dẻo thấp hơn các mác đồng thau chứa ít kẽm:
Ít phù hợp với dập sâu, uốn cong nhiều lần.
Ứng dụng của Đồng CZ129
Nhờ sự kết hợp giữa độ bền, độ cứng và khả năng gia công tuyệt vời, Đồng CZ129 được ứng dụng rộng rãi:
🔹 Ngành cơ khí chế tạo:
-
Trục nhỏ, đai ốc, bạc dẫn hướng, vòng đệm, chi tiết ren đồng thau.
-
Phụ kiện cơ khí chính xác sản xuất hàng loạt.
🔹 Ngành nước – thiết bị dẫn lưu chất:
-
Đầu nối ren, co, tê, mặt bích, van đồng thau.
🔹 Ngành điện – điện tử:
-
Linh kiện kết nối, đầu cắm, chân tiếp xúc.
🔹 Trang trí nội thất – kim khí:
-
Tay nắm, phụ kiện trang trí, nẹp viền đồng thau.
So sánh Đồng CZ129 với các mác đồng thau thông dụng
Mác hợp kim | Bền kéo (MPa) | Độ dẻo (%) | Gia công cơ khí | Màu sắc |
---|---|---|---|---|
CZ108 (CuZn37) | ~300–380 | 30–50 | Tốt | Vàng sáng |
CZ121 (CuZn39Pb3) | ~360–500 | 10–25 | Xuất sắc | Vàng đậm |
CZ128 (CuZn37Pb1) | ~330–450 | 20–35 | Rất tốt | Vàng sáng đẹp |
CZ129 (CuZn40Pb2) | ~380–520 | ~10–20 | Xuất sắc | Vàng đậm bóng |
Nhận xét:
-
CZ129 cứng hơn và chịu mài mòn tốt hơn CZ108, CZ128.
-
Độ dẻo thấp hơn nhưng vẫn đủ cho gia công phức tạp vừa phải.
Dạng sản phẩm Đồng CZ129
-
Thanh tròn, lục giác, vuông
-
Phôi đúc đồng thau
-
Tấm, thanh dẹt đồng thau
-
Chi tiết tiện CNC sẵn
-
Phụ kiện ren tiêu chuẩn
Lưu ý khi sử dụng
✔ Không dùng cho thiết bị chứa nước uống, thực phẩm.
✔ Bảo quản khô ráo, tránh tiếp xúc hóa chất ăn mòn.
✔ Làm mát khi gia công tốc độ cao để hạn chế bavia và duy trì tuổi thọ dao cụ.
✔ Nếu dùng ngoài trời lâu dài, nên phủ bảo vệ bề mặt.
Kết luận
Đồng CZ129 là hợp kim đồng thau chứa chì có độ cứng cao, độ bền cơ học vượt trội, khả năng gia công cơ khí xuất sắc, rất phù hợp sản xuất phụ kiện ren, chi tiết tiện CNC, linh kiện công nghiệp và phụ kiện trang trí. Đây là lựa chọn tối ưu cho doanh nghiệp cần vật liệu chất lượng cao với chi phí hợp lý.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp Đồng CZ129 và nhiều hợp kim đồng thau kỹ thuật cao, phục vụ cơ khí chế tạo, ngành điện, ngành nước và thiết bị công nghiệp.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh (TPHCM)
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Họ và Tên
Nguyễn Đức Bốn
Số điện thoại - Zalo
0909.246.316
Mail
vatlieucokhi.net@gmail.com
Website:
vatlieucokhi.net