Hợp Kim Đồng CuCrZr
Hợp Kim Đồng CuCrZr là gì?
Hợp Kim Đồng CuCrZr là một loại hợp kim đồng hiệu suất cao, kết hợp giữa đồng (Cu), crôm (Cr) và zirconium (Zr). Đây là vật liệu đồng có độ bền cơ học cao, chịu được nhiệt độ cao, chống mài mòn và ăn mòn tốt, đồng thời vẫn duy trì khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt cao.
CuCrZr thường được sử dụng trong chi tiết máy, linh kiện điện – điện tử, tấm dẫn điện, chi tiết chịu lực và chi tiết nhiệt, khuôn dập và điện cực hàn, đặc biệt trong các ứng dụng yêu cầu khả năng chịu tải, chống oxy hóa và dẫn điện cao. Nhờ sự kết hợp của Cr và Zr, hợp kim có khả năng tăng cường độ bền sau quá trình nhiệt luyện mà không làm giảm đáng kể khả năng dẫn điện.
Thành phần hóa học Hợp Kim Đồng CuCrZr
Bảng: Thành phần hóa học tiêu chuẩn của CuCrZr
| Nguyên tố | Hàm lượng (%) |
|---|---|
| Đồng (Cu) | Cân bằng (~97 – 98.5) |
| Crôm (Cr) | 0.5 – 1.2 |
| Zirconium (Zr) | 0.05 – 0.25 |
| Kẽm (Zn) | ≤ 0.3 |
| Chì (Pb) | ≤ 0.05 |
| Tạp chất khác | ≤ 0.2 |
Crôm và zirconium được thêm vào hợp kim nhằm tăng độ bền cơ học, cải thiện khả năng chống oxy hóa và chống mài mòn, đồng thời duy trì khả năng dẫn điện cao của đồng.
Tính chất cơ lý của Hợp Kim Đồng CuCrZr
Bảng tính chất cơ học
| Tính chất | Giá trị |
|---|---|
| Độ bền kéo (MPa) | 350 – 500 (sau nhiệt luyện có thể lên 550 – 600) |
| Giới hạn chảy (MPa) | 250 – 400 |
| Độ giãn dài (%) | 10 – 25 |
| Độ cứng Brinell (HB) | 120 – 180 |
| Khối lượng riêng | ~8.9 g/cm³ |
Tính chất vật lý
- Nhiệt độ nóng chảy: 1080 – 1095°C
- Độ dẫn điện: cao (~70 – 75% IACS)
- Độ dẫn nhiệt: tốt (~210 – 230 W/m.K)
- Khả năng chống ăn mòn: tốt trong môi trường khí quyển, nước ngọt và hơi nước
- Khả năng chống oxy hóa: cải thiện nhờ Cr và Zr
Tính chất công nghệ
- Gia công cơ khí: tốt, có thể tiện, phay, khoan, doa
- Dập nóng, kéo nguội: hiệu quả
- Hàn: hạn chế, nên dùng kỹ thuật hàn TIG hoặc hàn điểm
Ưu điểm của Hợp Kim Đồng CuCrZr
- Độ bền cơ học cao, chịu lực và mài mòn tốt
- Khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt cao, gần bằng đồng nguyên chất
- Chống oxy hóa và ăn mòn tốt, bề mặt ổn định trong môi trường khắc nghiệt
- Ổn định cơ lý, ít biến dạng khi sử dụng lâu dài hoặc khi gia công nhiệt
- Có thể tăng độ bền đáng kể sau quá trình nhiệt luyện, thích hợp cho chi tiết chịu lực và điện cực hàn
Nhược điểm của Hợp Kim Đồng CuCrZr
- Giá thành cao hơn đồng nguyên chất
- Hàn cần kỹ thuật đặc biệt
- Không thích hợp cho môi trường axit mạnh hoặc nhiệt độ cực cao (>400°C) lâu dài
- Gia công khó hơn đồng nguyên chất và các hợp kim đồng mềm
Ứng dụng của Hợp Kim Đồng CuCrZr
Ngành điện – điện tử
- Điện cực hàn, bản tiếp điểm điện
- Thanh dẫn điện, tấm dẫn điện trong thiết bị công nghiệp
- Linh kiện điện tử chịu tải và nhiệt
Ngành cơ khí – chế tạo máy
- Chi tiết máy chịu lực và nhiệt
- Khuôn dập, bạc lót chịu tải
- Trục, bánh răng nhỏ, chi tiết máy chính xác
Ngành hàng hải – đóng tàu, thiết bị biển
- Linh kiện tàu thuyền, chi tiết bơm và van
- Chi tiết tiếp xúc với môi trường nước biển, hơi nước
Ngành năng lượng – điện, hạt nhân, nhiệt
- Thanh dẫn điện trong thiết bị điện cao áp
- Linh kiện trao đổi nhiệt, tấm dẫn nhiệt
- Chi tiết chịu mài mòn và nhiệt độ cao vừa phải
Dạng cung cấp và khả năng gia công
Gia công áp dụng
- Tiện CNC
- Phay CNC
- Khoan – doa – taro
- Dập nóng, kéo nguội
- Cán định hình
Dạng vật liệu cung cấp
- Thanh tròn, vuông, lục giác
- Tấm đồng hợp kim CuCrZr
- Phôi đúc hoặc phôi dập
So sánh Hợp Kim Đồng CuCrZr với các hợp kim đồng khác
Bảng: So sánh Cu – CuCr – CuCrZr
| Đặc tính | Đồng nguyên chất (Cu) | CuCr | CuCrZr |
|---|---|---|---|
| Hàm lượng chính | 99.9% Cu | Cu + 0.3 – 1% Cr | Cu + 0.5 – 1.2% Cr + 0.05 – 0.25% Zr |
| Khả năng dẫn điện | Cao | Cao (~75% IACS) | Cao (~70 – 75% IACS) |
| Độ bền cơ học | Thấp | Trung bình | Cao |
| Chống ăn mòn | Tốt | Tốt | Tốt, cải thiện nhờ Zr |
| Dẻo dai | Cao | Trung bình | Trung bình |
| Ứng dụng | Linh kiện điện, dây, tấm | Linh kiện điện, cơ khí nhẹ | Điện cực hàn, chi tiết cơ khí chịu lực, tấm dẫn điện |
| Giá thành | Trung bình | Cao | Cao |
CuCrZr nổi bật nhờ độ bền cơ học và chống oxy hóa vượt trội, khả năng dẫn điện cao, phù hợp cho linh kiện điện, chi tiết chịu lực và nhiệt, khuôn dập và điện cực hàn.
Lý do chọn Hợp Kim Đồng CuCrZr
- Độ bền cơ học cao, chịu lực, mài mòn tốt
- Khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt cao
- Chống oxy hóa và ăn mòn tốt
- Có thể tăng độ bền đáng kể sau nhiệt luyện
- Thích hợp chi tiết điện, cơ khí, điện cực hàn, linh kiện công nghiệp đặc thù
Lưu ý khi sử dụng Hợp Kim Đồng CuCrZr
- Tránh môi trường axit mạnh hoặc nhiệt độ cực cao lâu dài
- Khi hàn, sử dụng kỹ thuật phù hợp để tránh oxi hóa
- Gia công cần dụng cụ và kỹ thuật chính xác
- Lựa chọn nhà cung cấp uy tín để đảm bảo chất lượng hợp kim
Kết luận
Hợp Kim Đồng CuCrZr là vật liệu đồng hợp kim cao cấp, lý tưởng cho chi tiết điện cực hàn, tấm dẫn điện, chi tiết cơ khí chịu lực và nhiệt, linh kiện máy chính xác. Với khả năng chống oxy hóa, chống mài mòn, độ bền cơ học cao và dẫn điện tốt, CuCrZr là lựa chọn đáng tin cậy cho các ứng dụng công nghiệp đặc thù và môi trường khắc nghiệt.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO–CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
| Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
| Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
| vatlieucokhi.net@gmail.com | |
| Website: | vatlieucokhi.net |

