09X17H7Ю Stainless Steel

09X17H7Ю Stainless Steel là gì?

09X17H7Ю stainless steel là một loại thép không gỉ martensitic – ferritic có chứa thành phần chính là crôm, niken và nhôm. Đây là vật liệu được phát triển và sử dụng phổ biến trong công nghiệp cơ khí, hàng không và chế tạo máy ở Nga và các nước thuộc khối Liên Xô cũ. Tên gọi “09X17H7Ю” (09Х17Н7Ю) tuân theo hệ thống ký hiệu của Nga, trong đó “09” thể hiện hàm lượng cacbon 0,09%, “17” là phần trăm crôm, “Н7” là khoảng 7% niken và “Ю” biểu thị sự có mặt của nhôm trong hợp kim.

Thép không gỉ 09X17H7Ю tương đương gần với loại thép AISI 631 hay còn được biết đến với tên thương mại là 17-7PH ở tiêu chuẩn Mỹ. Nhờ thành phần hóa học đặc biệt và khả năng hóa bền bằng nhiệt luyện, loại thép này có độ bền cơ học cao, tính đàn hồi tốt và khả năng chống ăn mòn vượt trội so với nhiều loại thép không gỉ thông thường khác.

Thành phần hóa học của 09X17H7Ю Stainless Steel

Thành phần hóa học của thép 09X17H7Ю được quy định rõ trong tiêu chuẩn ГОСТ (GOST) của Nga. Các nguyên tố hợp kim chính góp phần tạo nên đặc tính cơ lý và hóa học nổi bật của vật liệu này gồm:

Nguyên tố	Hàm lượng (%)	Vai trò chính
C (Carbon)	≤ 0.09	Tăng độ cứng và giới hạn bền kéo sau khi nhiệt luyện
Cr (Chromium)	16.0 – 18.0	Cải thiện khả năng chống ăn mòn và chịu nhiệt
Ni (Nickel)	6.5 – 7.8	Giúp tăng độ dẻo và tính bền va đập
Al (Aluminum)	0.7 – 1.2	Ổn định pha, tăng khả năng hóa bền kết tủa
Mn (Manganese)	≤ 1.0	Tăng khả năng khử oxy và cải thiện gia công
Si (Silicon)	≤ 1.0	Tăng độ bền và giảm khả năng bị oxi hóa ở nhiệt độ cao
P (Phosphorus)	≤ 0.035	Giới hạn tạp chất để không làm giòn thép
S (Sulfur)	≤ 0.025	Tăng tính cắt gọt ở mức giới hạn
Fe (Iron)	Còn lại	Kim loại nền chính

Tổ hợp thành phần này mang lại cho 09X17H7Ю một cấu trúc vi mô có thể được điều chỉnh linh hoạt bằng các quy trình nhiệt luyện, giúp vật liệu đạt độ cứng và độ bền cao trong khi vẫn giữ được khả năng chống ăn mòn tốt.

Tính chất cơ lý của 09X17H7Ю Stainless Steel

Thép không gỉ 09X17H7Ю có thể đạt được các mức độ cơ tính khác nhau tùy thuộc vào quy trình nhiệt luyện. Dưới đây là các tính chất cơ bản:

• Độ bền kéo (σb): 1000 – 1600 MPa
• Giới hạn chảy (σ0.2): 800 – 1300 MPa
• Độ giãn dài tương đối (δ): 10 – 15%
• Độ cứng (HB): 340 – 420 (sau khi hóa bền)
• Khối lượng riêng: ~7,8 g/cm³
• Nhiệt độ nóng chảy: khoảng 1400 – 1450°C
• Độ dẫn điện: thấp hơn thép thường, tương đương thép không gỉ 17-7PH
• Độ dẫn nhiệt: 15 W/m·K

Nhờ tính chất cơ học cao và độ bền nhiệt ổn định, thép 09X17H7Ю có thể làm việc trong môi trường có tải trọng lớn, nhiệt độ cao hoặc trong điều kiện ăn mòn nhẹ đến trung bình.

Ưu điểm của 09X17H7Ю Stainless Steel

1. Độ bền cao:
   Sau khi xử lý hóa bền (precipitation hardening), thép có thể đạt độ bền kéo hơn 1600 MPa – tương đương hoặc cao hơn nhiều thép hợp kim thông thường.
2. Khả năng chống ăn mòn tốt:
   Với hàm lượng crôm 17% và niken 7%, vật liệu này có khả năng chống oxy hóa và ăn mòn trong môi trường khí quyển, nước biển, hơi nước và nhiều hóa chất nhẹ.
3. Độ đàn hồi tốt:
   Nhờ quá trình hóa bền và sự có mặt của nhôm trong hợp kim, 09X17H7Ю có tính đàn hồi cao, rất phù hợp cho chế tạo lò xo, màng đàn hồi và chi tiết chịu tải dao động.
4. Khả năng hàn và gia công tốt:
   So với các thép martensitic thông thường, 09X17H7Ю có khả năng hàn tốt hơn, đặc biệt khi được hàn bằng phương pháp TIG hoặc laser. Gia công cơ khí có thể thực hiện trước khi hóa bền.
5. Ổn định kích thước khi nhiệt luyện:
   Vật liệu không bị biến dạng đáng kể khi xử lý nhiệt, giúp duy trì chính xác kích thước chi tiết cơ khí, rất quan trọng trong sản xuất hàng không và thiết bị chính xác.

Nhược điểm của 09X17H7Ю Stainless Steel

Mặc dù có nhiều ưu điểm, loại thép này vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định:

• Chi phí sản xuất cao: Do chứa nhiều nguyên tố hợp kim quý như niken và nhôm.
• Gia công sau nhiệt luyện khó: Sau khi hóa bền, độ cứng cao khiến việc cắt gọt rất khó khăn, cần sử dụng dao hợp kim hoặc máy CNC chuyên dụng.
• Giới hạn nhiệt độ sử dụng: Không phù hợp cho các ứng dụng liên tục trên 450°C, vì ở nhiệt độ này khả năng hóa bền kết tủa giảm.
• Cần kiểm soát nghiêm ngặt quá trình nhiệt luyện: Sai lệch nhỏ trong thời gian hoặc nhiệt độ có thể làm giảm đáng kể cơ tính hoặc độ bền của vật liệu.

Ứng dụng của 09X17H7Ю Stainless Steel

Thép 09X17H7Ю được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực đòi hỏi sự kết hợp giữa độ bền cơ học và khả năng chống ăn mòn. Một số ứng dụng tiêu biểu gồm:

1. Công nghiệp hàng không và vũ trụ

• Chế tạo lò xo, đĩa đàn hồi, vòng chặn, chi tiết chịu tải dao động và chi tiết cơ khí chính xác.
• Sản xuất vỏ, tấm và bộ phận đàn hồi trong máy bay, trực thăng, tên lửa.

2. Ngành cơ khí chế tạo

• Làm trục quay, bánh răng, lò xo công nghiệp, chốt định vị và chi tiết đàn hồi.
• Gia công khuôn mẫu và chi tiết chịu tải trọng cao.

3. Ngành dầu khí và năng lượng

• Dùng trong các bộ phận chịu ăn mòn của thiết bị khai thác dầu, khí và turbine.
• Ứng dụng trong hệ thống ống chịu áp lực và van công nghiệp.

4. Ngành điện và điện tử

• Dùng để sản xuất màng đàn hồi, chi tiết lò xo điện, cảm biến áp suất và cơ cấu chính xác.

5. Ứng dụng dân dụng cao cấp

• Chế tạo dao kéo, lưỡi dao công nghiệp, đồng hồ cơ khí, chi tiết đồng hồ hoặc phụ kiện có tính thẩm mỹ và độ bền cao.

Quy trình nhiệt luyện của 09X17H7Ю Stainless Steel

Để đạt được cơ tính tối ưu, thép 09X17H7Ю cần trải qua quy trình nhiệt luyện chính xác bao gồm các giai đoạn sau:

1. Ủ (Annealing)

• Nhiệt độ: 950 – 1000°C
• Làm nguội trong không khí hoặc lò
• Mục đích: Giảm ứng suất bên trong, làm mềm vật liệu để dễ gia công.

2. Tôi (Solution Treatment)

• Nhiệt độ: 1040 – 1060°C
• Làm nguội bằng không khí hoặc dầu
• Giúp hòa tan hoàn toàn cacbit và tạo cấu trúc austenit đồng nhất.

3. Hóa bền kết tủa (Aging / Precipitation Hardening)

• Nhiệt độ: 480 – 500°C trong 1 – 5 giờ
• Làm nguội không khí
• Giai đoạn này nhôm phản ứng với các nguyên tố khác tạo nên pha kết tủa bền, tăng độ cứng và độ bền kéo.

4. Tôi ram thấp (Sub-zero or low-temperature treatment)

• Đôi khi được áp dụng để tăng độ ổn định kích thước và giới hạn đàn hồi.

Quá trình trên giúp vật liệu đạt độ bền cao mà vẫn duy trì tính dẻo và khả năng chống ăn mòn tốt. Độ cứng có thể đạt đến 45–50 HRC tùy theo chế độ nhiệt luyện cụ thể.

Gia công cơ khí và hàn của 09X17H7Ю Stainless Steel

Trước khi hóa bền, thép 09X17H7Ю có thể được gia công cắt gọt, phay, tiện, dập tương đối dễ dàng bằng dụng cụ thông thường. Tuy nhiên, sau khi hóa bền, vật liệu trở nên rất cứng, nên việc gia công chỉ thực hiện được bằng dao hợp kim cứng hoặc mài tinh.

Gia công hàn:

• Có thể hàn bằng phương pháp TIG, MIG hoặc laser.
• Nên hàn ở trạng thái ủ hoặc tôi dung dịch, không nên hàn sau khi hóa bền.
• Sau hàn, cần xử lý nhiệt để khôi phục cơ tính.

Gia công nguội:

• Khả năng tạo hình nguội ở mức trung bình, có thể kéo, uốn hoặc dập nhẹ trước khi hóa bền.

So sánh 09X17H7Ю Stainless Steel với 17-7PH

Thuộc tính	09X17H7Ю	17-7PH (AISI 631)
Nguồn gốc	Nga	Mỹ
Thành phần chính	Cr 17%, Ni 7%, Al 1%	Cr 17%, Ni 7%, Al 1%
Độ bền kéo tối đa	1600 MPa	1550 MPa
Khả năng chống ăn mòn	Tốt	Tốt
Ứng dụng chính	Hàng không, cơ khí chính xác	Hàng không, quốc phòng
Tương đương tiêu chuẩn	ГОСТ 5632	ASTM A693 Type 631

Cả hai loại thép gần như tương đương nhau về tính chất và phạm vi ứng dụng, có thể thay thế cho nhau trong hầu hết các trường hợp công nghiệp.

Thị trường và nguồn cung 09X17H7Ю Stainless Steel tại Việt Nam

Hiện nay, tại Việt Nam, thép 09X17H7Ю chưa phổ biến như các mác thép không gỉ thông thường (như SUS304, SUS420, SUS431), nhưng được nhập khẩu chủ yếu từ Nga, Ukraine và Trung Quốc. Vật liệu này thường được sử dụng trong các dự án hàng không, khuôn mẫu, linh kiện đàn hồi và cơ khí chính xác cao cấp.

Các doanh nghiệp cơ khí và nhà máy quốc phòng cũng bắt đầu chuyển hướng sang sử dụng 09X17H7Ю để thay thế cho các thép 17-7PH nhập khẩu từ Mỹ, nhằm giảm chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng tương đương.

Kết luận

09X17H7Ю stainless steel là một loại thép không gỉ martensitic – precipitation hardening có tính năng vượt trội về độ bền, độ đàn hồi và khả năng chống ăn mòn. Với sự kết hợp của crôm, niken và nhôm, thép 09X17H7Ю có thể đáp ứng các yêu cầu khắt khe trong các lĩnh vực như hàng không, cơ khí chính xác, năng lượng và dầu khí.

Nhờ đặc tính cơ học cao và ổn định kích thước khi nhiệt luyện, đây là vật liệu lý tưởng cho các chi tiết lò xo, bộ phận đàn hồi, trục, đĩa và kết cấu chịu tải trọng lớn. Trong tương lai, 09X17H7Ю sẽ tiếp tục là lựa chọn chiến lược trong ngành công nghiệp cơ khí chất lượng cao tại Việt Nam.

---

CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.

Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Họ và Tên	Nguyễn Đức Bốn
Số điện thoại - Zalo	0909.246.316
Mail	vatlieucokhi.net@gmail.com
Website:	vatlieucokhi.net

NHẬP SỐ ZALO ID

-Chọn bảng giá-INOXNHÔMĐỒNGTHÉPNIKENTITANKHÁC