Thép không gỉ 1.4948
Thép không gỉ 1.4948 là gì?
Thép không gỉ 1.4948, còn được biết đến với tên thương mại X6CrNi18-10, là loại thép austenit cao cấp có thành phần hóa học tương tự AISI 304H nhưng được tối ưu hóa cho các ứng dụng nhiệt độ cao. Với hàm lượng carbon cao hơn so với thép 1.4301 (304), thép 1.4948 thể hiện khả năng chống oxy hóa và bền nhiệt vượt trội, giúp duy trì độ bền cơ học ổn định ở nhiệt độ lên tới 650°C.
Thép không gỉ 1.4948 được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp nặng như sản xuất năng lượng, hóa dầu, nhiệt điện, và thiết bị chịu nhiệt trong môi trường oxy hóa cao. Nhờ đặc tính bền nhiệt và khả năng chống ăn mòn tốt, loại thép này là vật liệu tiêu chuẩn trong chế tạo đường ống, bộ trao đổi nhiệt, lò hơi và các chi tiết máy hoạt động liên tục ở nhiệt độ cao.
Thành phần hóa học của Thép không gỉ 1.4948
Thành phần hóa học của thép không gỉ 1.4948 được tiêu chuẩn hóa theo EN 10095 / DIN 17465, với tỷ lệ các nguyên tố chính như sau:
| Nguyên tố | Ký hiệu | Hàm lượng (%) |
|---|---|---|
| Carbon | C | 0.04 – 0.10 |
| Silic | Si | ≤ 1.00 |
| Mangan | Mn | ≤ 2.00 |
| Photpho | P | ≤ 0.045 |
| Lưu huỳnh | S | ≤ 0.015 |
| Crom | Cr | 17.00 – 19.00 |
| Niken | Ni | 8.00 – 11.00 |
| Nitơ | N | ≤ 0.11 |
| Sắt (còn lại) | Fe | Còn lại |
Hàm lượng carbon cao (0.04–0.10%) giúp tăng cường khả năng chịu nhiệt và chống rão của thép, trong khi chrom và nickel duy trì khả năng chống ăn mòn tốt trong môi trường oxy hóa, axit nhẹ hoặc ẩm.
Tính chất cơ lý của Thép không gỉ 1.4948
Các tính chất cơ học tiêu biểu ở điều kiện thường (nhiệt độ 20°C) của thép không gỉ 1.4948:
| Tính chất | Giá trị trung bình |
|---|---|
| Khối lượng riêng | 7.9 g/cm³ |
| Độ bền kéo (Rm) | 520 – 750 MPa |
| Giới hạn chảy (Rp0.2) | ≥ 210 MPa |
| Độ giãn dài (A5) | ≥ 40% |
| Độ cứng (HB) | ≤ 215 HB |
| Nhiệt độ làm việc liên tục | ≤ 650°C |
Tính chất vật lý
| Thông số | Giá trị |
|---|---|
| Nhiệt dung riêng | 500 J/kg·K |
| Hệ số giãn nở nhiệt (20–100°C) | 16.5 × 10⁻⁶ K⁻¹ |
| Hệ số dẫn nhiệt | 15 W/m·K |
| Điện trở suất | 0.73 μΩ·m |
Nhờ có tổ chức austenit ổn định, thép không gỉ 1.4948 duy trì được khả năng chống nứt gãy nhiệt và biến dạng ở dải nhiệt độ cao hơn so với các loại thép ferritic hoặc martensitic cùng nhóm.
Ưu điểm của Thép không gỉ 1.4948
- Khả năng chịu nhiệt vượt trội:
Hoạt động tốt ở nhiệt độ lên đến 650°C mà không bị suy giảm đáng kể về độ bền kéo hay độ dẻo. - Chống oxy hóa và ăn mòn cao:
Hàm lượng Cr và Ni đảm bảo lớp màng oxit bảo vệ bề mặt thép ổn định, chống lại tác động của khí, hơi nước và hóa chất nhẹ. - Tính hàn và gia công tốt:
Dễ hàn bằng các phương pháp TIG, MIG, hồ quang điện. Có thể gia công bằng cắt, tiện, phay, tuy nhiên cần sử dụng dụng cụ hợp kim cứng để tránh dính dao. - Ổn định tổ chức ở nhiệt độ cao:
Không bị chuyển pha hoặc mất ổn định cấu trúc như thép martensitic hay ferritic khi gia nhiệt. - Dễ bảo trì và tuổi thọ cao:
Giảm tần suất bảo dưỡng, tiết kiệm chi phí trong vận hành thiết bị công nghiệp.
Nhược điểm của Thép không gỉ 1.4948
- Không thích hợp cho môi trường có clo cao: dễ bị ăn mòn rỗ khi tiếp xúc với dung dịch có ion Cl⁻.
- Giá thành cao: do hàm lượng niken lớn và quy trình sản xuất phức tạp.
- Giảm tính bền trong môi trường khử: khi thiếu oxy, lớp màng bảo vệ Cr₂O₃ dễ bị phá vỡ.
- Khả năng chịu mài mòn không cao: không bằng các loại thép chứa molypden như 1.4404 hoặc 1.4435.
Ứng dụng của Thép không gỉ 1.4948
Thép không gỉ 1.4948 là vật liệu được lựa chọn cho các ứng dụng yêu cầu vừa chịu nhiệt độ cao vừa chống ăn mòn, bao gồm:
- Ngành năng lượng:
Sản xuất bộ trao đổi nhiệt, ống lò hơi, đường ống hơi áp suất cao, tấm chắn nhiệt trong turbine và nồi hơi. - Ngành hóa chất và dầu khí:
Ứng dụng trong bồn phản ứng, bình chịu áp, van, và đường ống vận chuyển khí hoặc chất lỏng ở nhiệt độ cao. - Công nghiệp thực phẩm và y tế:
Dùng trong thiết bị sấy, lò nướng công nghiệp, buồng khử trùng, và chi tiết chịu nhiệt trong dây chuyền sản xuất. - Ngành hàng không và cơ khí chính xác:
Chế tạo bu-lông, trục, đai ốc, và linh kiện chịu nhiệt. - Ngành ô tô:
Ứng dụng trong hệ thống ống xả, bộ phận giảm thanh, và các chi tiết kim loại cần chống rỉ sét.
Quy trình nhiệt luyện của Thép không gỉ 1.4948
1. Ủ (Annealing)
- Nhiệt độ: 1050 – 1150°C
- Làm nguội nhanh trong nước hoặc không khí để duy trì cấu trúc austenit và loại bỏ ứng suất dư.
- Giúp tăng tính dẻo, cải thiện khả năng gia công nguội và hạn chế hiện tượng biến cứng.
2. Tôi (Quenching)
Không áp dụng do thép 1.4948 là loại austenitic – không tôi được bằng phương pháp làm nguội nhanh.
3. Ổn định (Stabilizing)
- Có thể gia nhiệt ở 870 – 900°C, sau đó làm nguội chậm.
- Giúp ổn định tổ chức và giảm nguy cơ ăn mòn kẽ hạt khi làm việc lâu dài ở nhiệt độ cao.
Gia công cơ khí và hàn Thép không gỉ 1.4948
- Gia công cơ khí:
Do thép có độ bền cao và dẻo, cần sử dụng dao hợp kim cứng, tốc độ cắt thấp, và dung dịch làm mát để tránh biến dạng.
Tốc độ cắt khuyến nghị: 20–30 m/phút (với dao carbide). - Hàn:
Có thể hàn bằng phương pháp TIG, MIG hoặc hàn hồ quang tay với que hàn AWS ER308H hoặc ER347.
Không cần nung sơ bộ, nhưng nên ủ sau hàn để loại bỏ ứng suất và tránh nứt.
Thị trường và tiêu chuẩn tương đương của Thép không gỉ 1.4948
| Tiêu chuẩn | Ký hiệu tương đương |
|---|---|
| EN | 1.4948 / X6CrNi18-10 |
| AISI / ASTM | 304H |
| UNS | S30409 |
| AFNOR | Z6CN18-10 |
| JIS | SUS304H |
Tại Việt Nam, thép không gỉ 1.4948 được nhập khẩu chủ yếu từ Đức, Nhật, Hàn Quốc, và Ấn Độ. Nguồn cung ổn định nhất đến từ Outokumpu, Acerinox, và POSCO. Vật liệu này thường có sẵn dạng thanh tròn đặc, tấm, ống hàn hoặc ống đúc, phục vụ đa dạng nhu cầu sản xuất công nghiệp.
Kết luận
Thép không gỉ 1.4948 là vật liệu lý tưởng cho các ứng dụng đòi hỏi độ bền cơ học cao, khả năng chịu nhiệt và chống oxy hóa vượt trội. Với tổ chức austenitic ổn định và khả năng gia công, hàn tốt, thép này đóng vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp nặng, năng lượng và hóa chất. Mặc dù giá thành cao hơn các loại thép thông thường, tuổi thọ và hiệu suất mà thép 1.4948 mang lại hoàn toàn xứng đáng với chi phí đầu tư.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
| Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
| Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
| vatlieucokhi.net@gmail.com | |
| Website: | vatlieucokhi.net |

