Vật liệu SUS305
SUS305 là gì?
SUS305 là một loại thép không gỉ austenitic có hàm lượng niken cao hơn so với SUS304, giúp cải thiện khả năng tạo hình nguội, đặc biệt là trong các quá trình dập sâu, kéo giãn hoặc cán mỏng. Đây là vật liệu được thiết kế chuyên biệt để hạn chế sự hình thành pha martensit trong quá trình gia công nguội, giúp duy trì cấu trúc austenitic ổn định và độ dẻo dai cao.
Nhờ đặc điểm này, SUS305 được sử dụng phổ biến trong các ngành yêu cầu khả năng tạo hình tinh vi, độ sáng bóng bề mặt cao và chống ăn mòn tốt như: sản xuất linh kiện điện tử, phụ kiện ô tô, đồ gia dụng, thiết bị y tế và dụng cụ nhà bếp cao cấp.
So với SUS304, vật liệu SUS305 có tính dẻo cao hơn, dễ uốn và hàn hơn, tuy nhiên độ bền cơ học và khả năng chống ăn mòn hơi thấp hơn một chút. Chính vì thế, lựa chọn SUS305 thường dựa trên yêu cầu tạo hình và tính thẩm mỹ của sản phẩm cuối cùng.
Thành phần hóa học của SUS305
Thành phần hóa học của thép không gỉ SUS305 được tiêu chuẩn hóa theo JIS G4305 – Stainless Steel Cold Rolled Sheets and Strips.
| Nguyên tố | Hàm lượng (%) |
|---|---|
| C (Carbon) | ≤ 0.08 |
| Si (Silic) | ≤ 1.00 |
| Mn (Mangan) | ≤ 2.00 |
| P (Phospho) | ≤ 0.045 |
| S (Lưu huỳnh) | ≤ 0.030 |
| Cr (Crom) | 17.00 – 19.00 |
| Ni (Niken) | 10.50 – 13.00 |
| N (Nitơ) | ≤ 0.10 |
| Fe (Sắt) | Còn lại |
Tỷ lệ niken cao là điểm đặc trưng của SUS305, giúp ổn định pha austenit và ngăn ngừa sự tạo martensit khi chịu biến dạng nguội. Điều này khiến vật liệu giữ được tính không từ và độ dẻo rất cao.
Tính chất cơ lý của SUS305
| Tính chất | Giá trị điển hình |
|---|---|
| Tỷ trọng | 7.93 g/cm³ |
| Độ bền kéo (Tensile Strength) | ≥ 520 MPa |
| Giới hạn chảy (Yield Strength) | ≥ 205 MPa |
| Độ giãn dài (%) | ≥ 40 |
| Độ cứng Brinell (HB) | ≤ 183 |
| Nhiệt độ nóng chảy | 1398 – 1454°C |
| Hệ số giãn nở nhiệt | 17.2 × 10⁻⁶ /°C (20 – 100°C) |
| Độ dẫn nhiệt | 16.2 W/m·K (ở 100°C) |
Nhờ tỷ lệ niken cao, SUS305 duy trì cấu trúc austenit ổn định trong suốt quá trình gia công nguội, không bị cứng hóa như SUS304. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các chi tiết được dập sâu, kéo dài nhiều lần hoặc yêu cầu độ nhẵn bề mặt cao.
Ưu điểm của vật liệu SUS305
- Khả năng tạo hình tuyệt vời
SUS305 có thể chịu biến dạng dẻo lớn mà không bị nứt hoặc biến cứng, rất lý tưởng cho các ứng dụng dập sâu hoặc kéo nguội nhiều lần. - Không bị nhiễm từ sau gia công
Cấu trúc austenitic ổn định giúp SUS305 duy trì tính phi từ tính ngay cả sau khi bị biến dạng nguội, điều mà SUS304 không hoàn toàn đạt được. - Khả năng hàn tốt
Với hàm lượng carbon thấp và niken cao, vật liệu này dễ hàn bằng các phương pháp thông thường mà không cần xử lý nhiệt sau hàn. - Bề mặt sáng bóng, dễ đánh bóng
SUS305 có khả năng đạt được độ bóng gương cao, phù hợp cho các sản phẩm yêu cầu tính thẩm mỹ cao như thiết bị nhà bếp, phụ kiện trang trí hoặc linh kiện điện tử. - Khả năng chống ăn mòn ổn định
Dù không mạnh bằng SUS316, nhưng SUS305 vẫn có khả năng chống ăn mòn rất tốt trong môi trường khí quyển, nước sạch, dung dịch axit nhẹ hoặc kiềm loãng.
Nhược điểm của vật liệu SUS305
- Độ bền kéo thấp hơn SUS304, do tỷ lệ niken cao khiến cấu trúc mềm hơn.
- Chi phí cao hơn vì thành phần hợp kim giàu niken.
- Khả năng chống ăn mòn trong môi trường clorua (muối) kém hơn SUS316.
- Không thích hợp cho ứng dụng chịu nhiệt độ cao trên 800°C, vì có thể mất ổn định cấu trúc austenitic.
Ứng dụng của SUS305
SUS305 là vật liệu được ưa chuộng trong các ngành sản xuất yêu cầu khả năng tạo hình tinh vi, độ sáng bóng cao và chống ăn mòn tốt:
- Linh kiện điện tử: vỏ thiết bị, khung, tấm chắn, đế linh kiện bán dẫn.
- Công nghiệp ô tô: tấm ốp trang trí, chi tiết nội thất, ống dẫn khí, nắp bình xăng.
- Thiết bị gia dụng: bồn rửa, chậu rửa, lò nướng, nắp bếp gas, đồ dùng nhà bếp cao cấp.
- Ngành y tế: dụng cụ, khung máy y tế, chi tiết trong môi trường vô trùng.
- Trang trí nội thất và kiến trúc: lan can, ốp tường, vật liệu trang trí chống rỉ.
- Công nghiệp cơ khí chính xác: dùng cho các chi tiết dập nguội có yêu cầu không nhiễm từ.
Quy trình nhiệt luyện của SUS305
- Ủ (Annealing):
- Nhiệt độ: 1010 – 1120°C
- Làm nguội: làm nguội nhanh bằng nước hoặc không khí cưỡng bức
Mục đích: khôi phục cấu trúc austenitic, loại bỏ ứng suất sau khi cán nguội hoặc dập.
- Tôi (Quenching):
Không áp dụng, vì SUS305 không phải là thép martensitic. - Ram (Tempering):
Không cần thiết. Thay vào đó, SUS305 chỉ cần ủ sau gia công để phục hồi độ dẻo. - Xử lý bề mặt:
Thường được tẩy rửa, đánh bóng cơ học hoặc điện hóa để tăng tính thẩm mỹ và khả năng chống ăn mòn.
Gia công cơ khí và hàn SUS305
- Gia công cơ khí:
SUS305 có độ dẻo cao, dễ cắt gọt nhưng cần kiểm soát tốc độ cắt để tránh quá nhiệt. Sử dụng dung dịch làm mát chuyên dụng và dao hợp kim cứng giúp tăng tuổi thọ dụng cụ. - Gia công nguội:
Vật liệu có thể được dập, kéo, cán, ép hoặc uốn nhiều lần mà không bị cứng hóa, phù hợp cho các chi tiết dạng tấm mỏng. - Hàn:
Có thể hàn bằng các phương pháp TIG, MIG hoặc hồ quang tay (SMAW). Khuyến nghị sử dụng que hàn loại ER308L hoặc ER305 để đảm bảo tính tương thích hóa học và cơ lý. - Đánh bóng:
SUS305 dễ đạt bề mặt sáng gương nhờ cấu trúc tinh khiết và độ dẻo cao, rất phù hợp cho ứng dụng trang trí.
So sánh SUS305 với các mác thép khác
| Tiêu chí | SUS304 | SUS304L | SUS305 |
|---|---|---|---|
| Hàm lượng Ni (%) | 8.0 – 10.5 | 8.0 – 12.0 | 10.5 – 13.0 |
| Khả năng tạo hình nguội | Tốt | Tốt | Xuất sắc |
| Khả năng hàn | Tốt | Rất tốt | Rất tốt |
| Độ bền kéo | Cao hơn | Trung bình | Thấp hơn |
| Chống ăn mòn | Tốt | Tốt | Tốt |
| Đặc tính từ tính | Có thể nhiễm nhẹ | Phi từ | Phi từ tuyệt đối |
| Ứng dụng chính | Tổng hợp | Dụng cụ hàn, hóa chất | Dập sâu, đồ trang trí |
Như vậy, SUS305 là lựa chọn hoàn hảo cho các ứng dụng đòi hỏi khả năng tạo hình nguội và tính phi từ cao, trong khi SUS304 thích hợp hơn cho kết cấu chịu tải.
Thị trường vật liệu SUS305 tại Việt Nam
Tại Việt Nam, SUS305 được nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và châu Âu dưới các dạng:
- Tấm thép không gỉ cán nguội (Cold Rolled Stainless Steel Sheet)
- Cuộn (Coil) dùng trong ngành gia công cơ khí và dập kim loại.
- Dây và thanh tròn nhỏ phục vụ sản xuất linh kiện điện tử.
Các doanh nghiệp chế tạo và cơ khí chính xác tại Việt Nam ngày càng ưa chuộng SUS305 vì khả năng tạo hình xuất sắc, giảm tỷ lệ nứt khi dập và bề mặt sản phẩm đạt độ bóng cao.
Kết luận
SUS305 là thép không gỉ austenitic có hàm lượng niken cao, được thiết kế đặc biệt để tăng khả năng tạo hình và duy trì tính phi từ. Vật liệu này lý tưởng cho các ứng dụng cần dập sâu, độ bóng cao và khả năng chống ăn mòn ổn định. Dù chi phí cao hơn SUS304, nhưng lợi ích về hiệu suất gia công và chất lượng bề mặt khiến SUS305 được ưu tiên trong các sản phẩm cao cấp và kỹ thuật chính xác.
CÔNG TY TNHH MTV VẬT LIỆU TITAN
Chuyên cung cấp thép hợp kim chế tạo: 2322, 34CrNiMo6, 42CrMo4, 40Cr, SKD11, P20…
Cắt lẻ theo yêu cầu, hỗ trợ gia công CNC và có đầy đủ chứng chỉ CO-CQ.
Địa chỉ: 133/14/5 Bình Thành, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0909 246 316
Website: www.vatlieucokhi.net
THÔNG TIN LIÊN HỆ
| Họ và Tên | Nguyễn Đức Bốn |
| Số điện thoại - Zalo | 0909.246.316 |
| vatlieucokhi.net@gmail.com | |
| Website: | vatlieucokhi.net |

